Wat me altijd heeft beziggehouden: wat bereik je met straf? Ik kan me de enige keer dat ik mijn zoon straf heb gegeven nog herinneren als de dag van gisteren. We aten pasta met spinazie. Hij weigerde het eten. Dit was al eerder gebeurd bij het zien van spinazie. Hij lustte het schijnbaar niet. Ik werd zo boos (ja zo’n dag dat je al moe bent als je uit bed komt) en ik stuurde hem naar zijn kamer. Hij zat daar zo hard te huilen en na een paar minuten deed mijn moederhart zo’n pijn. Ik ging naar hem toe, zijn zusje achter me aan. Toen ik boven was en hem zag, viel achter mij z’n zusje van de trap. Het was het moment waarop ik besloot: ik wil opvoeden zonder straf. Het geeft te veel stress.
Maar ja… hoe doe je dat, opvoeden zonder straf? Al zoekende naar hoe-voed-ik-op-zonder-straf, kwam ik het boek Ik ben niet opgevoed van Drs. W. Jansen tegen. Het is tevens een van mijn eerste boeken die ik aanschafte om met ‘een andere bril naar opvoeding’ te kijken. Voor mijn eigen kinderen maar zeker ook voor de kinderen waar ik toen der tijd mee werkte. Ik wilde een omslag in mijn denken! De kinderen waar ik mee werkte kwamen veelal uit een onveilige thuissituatie. School was hun veilige haven. Ik wilde deze kinderen laten voelen dat ze ertoe deden. En dat deed ik niet door ze te straffen. Ik wilde naar ze luisteren, de kinderen zien en horen. Het kind de hand reiken en samen op weg naar hoe het fijner en anders kan met respect voor de eigenheid van het kind. Elk kind heeft behoefte aan een betrouwbare omgeving. Als opvoeder moet je die omgeving voor het kind scheppen. Thuis en op school!
Straffen maakt boos, de focus ligt op het gedrag en je gaat voorbij aan de oorzaak van het gedrag. Waarom vertoont het kind dit gedrag? Er is eigenlijk altijd een reden. Door de oorzaak te achterhalen kun je daar aandacht aan besteden. Je bent dan emotioneel bij het kind betrokken en geeft het kind het gevoel dat het zich gehoord en gezien voelt. Laat het kind ervaren dat van al zijn handelen er gevolgen zullen zijn. Zowel positief als negatief.
Als opvoeder sta je voor een enorme uitdaging. Je wilt je kind zo goed (en wat is dan goed) mogelijk opvoeden. Maar het is o zo lastig. Toch is het mogelijk om zonder straf je kind op te voeden. Op internet is er genoeg te vinden onder de zoekterm: ‘opvoeden zonder straf’. Het boek wat ik heb beschreven in deze blog is ook zeker een aanrader.
Overigens weet mijn zoon nog steeds van het voorval ook al was hij toen nog heel jong. Hij weet nog hoe hij zich toen voelde. En hij lust nog steeds geen spinazie. En z’n zusje had alleen een blauwe plek op haar been.
