Hoe vaak zal de olifant falen voordat hij dit kan?
Als je een fout maakt terwijl je iets nieuws aan het leren bent dan train je je brein. Je zult die fout onthouden en het op een andere manier proberen – net zolang totdat je het beter doet. Fouten maken is een van de beste manieren waarop je brein groeit en dingen leert. Als je geen fouten durft te maken, geef je je elastische brein niet de kans om te R-E-K-K-E-N. Uit ‘Je Fantastische Elastische brein’, Bazalt.
Ofwel fouten maken moet…
Maar ja dat is natuurlijk een enorm cliché. Iedereen roept fouten maken moet. Maar in de praktijk blijkt dat we fouten maken vermijden. Het is ook logisch dat we fouten maken vermijden, want het doet soms ook gewoon pijn. En je kan enorme schaamte voelen. Maar ja als je niet durft te falen dan kan je ook niet groeien en leren.
Ik zie je al een tijdje onrustig bewegen. Je bent ook al twee keer de klas uitgelopen. Ik zie vluchtgedrag. Er staat tekenen op het programma. En dat is iets wat jij echt niet kan, vind jij zelf. Dus doe je het niet. Je luistert niet naar de opdracht, je loopt weer weg en begint er niet aan. Dit kan jij niet, denk jij, en dus gaat het niet gebeuren. We zien hier een vaste mindset.
Mindset
De term mindset staat voor hoe mensen denken over zichzelf en in het bijzonder over hun intelligentie en kwaliteiten. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden in vaste mindset (fixed) en groeimindset (growth). Bij een vaste mindset geloven mensen dat intelligentie en kwaliteiten vastliggen en dat je het hier je hele leven mee moet doen. Bij een groeimindset geloven mensen dat je kunt blijven groeien en ontwikkelen: je talenten zijn slechts het startpunt en je kunt steeds blijven groeien door hard te werken en ervaring op te doen.
Dat gaat boven mijn pet, dat is de aard van het beestje, eerste viool willen spelen, ergens als een berg tegen opzien. De vaste mindset is hier duidelijk aan het woord. Oefening baart kunst, aldoende leert men, waar een wil is is een weg, door de zure appel heen bijten, bergen kunnen verzetten. Hier is de groeimindset aan het woord!
Comfortzone
Kijk nu eens naar je eigen gedrag. Hoe vaak stap jij uit je comfortzone? Als je wordt uitgedaagd om iets te doen wat buiten je comfortzone ligt en wat je spannend en moeilijk vindt dan is het normaal dat er gedachten bij je opkomen ‘dit is te moeilijk voor mij’ of ‘dit kan ik niet’. Als je in staat bent die vaste gedachten te herkennen dan kan je ze omzetten in groei gedachten: ‘ik ga het gewoon proberen’ en ‘welk stapje ga ik als eerste nemen’. Een groeimindset is een vaardigheid, die je steeds opnieuw toepast als iets lastig is; oftewel als je iets aan het leren bent.
#foutenmakenmoed
Het boek Fouten maken moed is geschreven door Remko van der Drift. Hij is faalkundige. Hij schreef het boek om mensen uit te dagen het beste uit zichzelf te falen. Hij zegt dat je moed moet hebben om fouten te maken. Niet omdat je de hele dag fouten moet maken, maar omdat #foutenmakenmoed je helpt je volledige potentieel te benutten. Bijvoorbeeld de moed om in de spiegel te kijken nadat je hebt geblunderd en toch naar jezelf te kunnen glimlachen of moed om na het falen weer op te staan. Kortom, moed om een andere mindset aan te nemen, gericht op leren en ontwikkelen. Zodat je veel meer uit jezelf kunt (f)halen! Hij beschrijft een aanpak die bestaat uit:
Ik vind het een ontzettend fijn boek en het leest makkelijk weg. Echt een aanrader als je meer wilt weten over falen en opstaan. Ik heb eigenlijk ontdekt dat ik ook een beetje angst heb om te falen.. een beetje.. misschien wel iets meer dan een beetje. Door me nu te verdiepen in het onderwerp leer ik weer ontzettend veel over mezelf en ben ik bewust van de moed die ik moet hebben om te falen en op te staan! Door dit bewustzijn kan ik andere volwassene en kinderen helpen bij hun ontwikkelingsproces op het gebied van hun groeimindset.
Mijn zoon is net begonnen op de middelbare school. Hij maakt van alles mee en komt met de mooiste verhalen thuis. Wiskunde is geweldig, hij is daar erg goed in. Altijd al geweest. Maar toen had hij ook ineens Frans. Hij vroeg zich af waarom hij in hemelsnaam Frans moet leren. Dat slaat toch helemaal nergens op! Hij zei: Frans daar ben ik niet goed in. Daar ga ik niet aan beginnen. Dat bleek ook uit zijn toets. Uiteindelijk heb ik met de kennis van de groeimindset hem bewust kunnen coachen. Het niet leuk vinden is geen reden om het niet te doen. Stap uit je comfortzone en ga in ieder geval echt aan de slag met het leren van de woordjes. Hij heeft dit gedaan en verbeterde flink zijn cijfer.
Neil Gaiman - ik hoop dat je komende jaar veel fouten maakt. Omdat als je faalt, je nieuwe dingen maakt, nieuwe dingen probeert, leeft, jezelf vooruit helpt en je wereld verandert. Je doet dingen die je nooit eerder deed. En belangrijker: je doet iets! Sta niet stil, stop niet en maak je geen zorgen dat iets niet goed genoeg of niet perfect is. Wat het ook is, kunst, liefde, werk, familie of het leven zelf. Overal waar je bang voor bent, doe het! Maak fouten, het komend jaar en altijd.
Niet helpende gedachten versus helpende gedachte
Een paar weken geleden kreeg ik een interessante hulpvraag binnen. De strekking heeft te maken met sportwedstrijden en angst om deel te nemen of überhaupt deel te nemen. Of ik wat wist van angst bij wedstrijden? Ik dacht nou.. daar weet ik niks van. Dat kan ik niet. Nu 6 weken later heb ik deze blog geschreven en gaan we met nog een paar mensen in overleg hoe we ouders en kinderen kunnen helpen met deze hulpvraag. Ik ontdekte bij mezelf de niet helpende gedachte: ‘dat kan ik niet’, uiteindelijk kreeg ik de helpende gedachte ‘ik kan het nog niet’. Ik stapte uit mijn comfortzone en begon te lezen. Uiteindelijk was ik in staat om de groeimindset als vaardigheid in te zetten en nu vooral doorgaan en falen en weer opstaan!
